مقیاس سختی برینل برای اندازهگیری سختی چوب (مخصوصا پارکت) و همچنین فلزات نرم تا نیمهسخت به کار میرود. این روش که به آزمون فشار توپ (Kugeldruckprüfung) معروف است، مقاومت یک ماده در برابر نفوذ یک جسم سختتر را اندازهگیری میکند. میزان سختی به شکل و عمق فرورفتگی ایجاد شده بستگی دارد.
در مورد چوب، مقاومت فشاری در راستای الیاف بیشتر از مقاومت در جهت عرضی است. همچنین چوبهای متراکمتر، سختتر و مقاومتر در برابر فشار هستند.
روش اندازهگیری سختی برینل (طبق استاندارد ISO 3350)
در این آزمایش، یک گلولهی فولادی سخت با قطر 10 میلیمتر تحت نیروی مشخصی (100، 500 یا 1000 نیوتن، بسته به چگالی [Rohdichte] چوب) به مدت 15 ثانیه به سطح نمونه فشار داده میشود. سپس 30 ثانیه در همان حالت باقی میماند و پس از آن در مدت 15 ثانیه از سطح جدا میشود. در نهایت، مساحت فرورفتگی باقیمانده اندازهگیری میشود.
مقایسهی سختی برینل برخی از چوبها:
- افرا (Ahorn): 4,8
- توس (Birke): 2,6
- راش (Buche): 3,8
- بلوط (Eiche): 2,7
- نراد (Fichte): 1,6
- چوب زیتون (Olivenholz): 5,9
اهمیت تست سختی برینل
سختی چوب حتی در یک گونهی مشخص نیز میتواند متفاوت باشد، زیرا رشد و تراکم الیاف چوب [Holzfasern] تحت تأثیر شرایط آبوهوایی و محیط رشد درخت قرار دارد. به همین دلیل، سختی و مقاومت سایشی چوب، عامل مهمی در انتخاب آن بهعنوان کفپوش (پارکت) است.
تاریخچهی سختی برینل
این روش توسط یوهان آگوست برینل (Johan August Brinell)، مهندس سوئدی (1849-1925) ابداع شد و در سال 1900 در نمایشگاه جهانی پاریس معرفی گردید.
