Anisotropien

انیزوتروپی در شیشه‌ها

شیشه‌های حرارت‌دیده مانند شیشه ایمنی یک‌لایه [Einscheibensicherheitsglas] (ESG) یا شیشه نیمه‌فشرده [teilvorgespanntes Glas] (TVG) در فرآیند تولید ابتدا حرارت داده می‌شوند و سپس به‌طور ناگهانی سرد می‌شوند. این فرآیند باعث ایجاد نواحی تنش داخلی می‌شود که می‌توانند منجر به شکست دوگانه نور شوند. نتیجه این امر بروز پدیده‌هایی به نام ایریساسیون (یا همان پدیده‌های ایریساسیونی) است که شامل لکه‌های قطبی رنگین‌کمانی، خطوط یا حلقه‌ها می‌شود. این اثر فیزیکی به عنوان انیزوتروپی شناخته می‌شود.
نواحی تنش یا میدان‌های تنش می‌توانند با استفاده از نور طبیعی و زاویه دید مایل نسبت به سطح شیشه قابل مشاهده شوند. اندازه این نواحی بستگی به شرایط آب و هوایی و موقعیت خورشید دارد. انیزوتروپی‌ها به‌طور واضح‌تری تحت نور پلاریزه (قطبی‌شده) یا بین دو فیلتر پلاریزاسیون قابل مشاهده هستند. این اثر برای ارزیابی یکنواختی پیش‌تنش در شیشه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. تکنیک‌های پیش‌تنش مدرن قادرند مقدار ایزوتروپی را به‌طور قابل توجهی افزایش دهند که موجب کاهش نمایان شدن انیزوتروپی‌ها می‌شود.
از آنجا که انیزوتروپی‌ها ناشی از توزیع داخلی تنش‌ها هستند، طبق استاندارد DIN EN 12150: شیشه در ساختمان – شیشه ایمنی یک‌لایه حرارت‌دیده کلسیک-سدیم: تعریف و توضیحات به عنوان ویژگی نوری طبقه‌بندی می‌شوند. بنابراین طبق استاندارد محصول، انیزوتروپی‌ها نقص فنی به شمار نمی‌آیند.