اشعه مادون قرمز یا IR به نوسانات الکترومغناطیسی گفته میشود که طول موج آنها بین نور مرئی و امواج طولانیتر، یعنی در بازه حدود 780 نانومتر تا 1 میلیمتر قرار دارد. این تابشها برای چشم انسان نامرئی هستند.
نور مادون قرمز فقط در داخل یک فضا منتشر میشود، از سطوح روشن به خوبی بازتاب مییابد و تا حدی میتواند از شیشه عبور کند. به این ترتیب، رفتار آن مشابه نور مرئی است.
یکی از نمونههای رایج کاربرد مادون قرمز، کنترل از راه دور تلویزیونها است.
حسگرهای نوری، ریموت کنترلهای مادون قرمز و اپتوکوپلرها معمولا در طول موجهای 880 تا 950 نانومتر کار میکنند، زیرا در این بازه، فتودیودها و فتترانزیستورهای سیلیکونی بیشترین حساسیت را دارند.
در انتقال سیگنالها، به ویژه در سیستمهای ایمنی، علاوه بر روشهای دیگر، از تابش مادون قرمز استفاده میشود. این روش مزیتهایی دارد؛ مثلا به دلیل نامرئی بودن نور مادون قرمز، اختلالات بصری ایجاد نمیشود و همچنین نویزهای مزاحم بسیار کم است.
در تاسیسات ساختمانی، استفاده از نور مادون قرمز برای انتقال سیگنالهای کنترلی به طور محدود است؛ زیرا ارتباط بین فرستنده و گیرنده فقط زمانی امکانپذیر است که دید مستقیمی بین آنها وجود داشته باشد.
