گفته میشود که حفاظت از وضعیت موجود یک اصطلاح تخصصی در حقوق ساختمانی است (براساس ماده 14، بند 1 قانون اساسی)، که بیانگر آن است که یک ساختمان قدیمی، قابل استفاده و دارای مجوز، تحت حمایت قانونی قرار میگیرد. این حمایت شامل ساختمانهایی میشود که یا در زمانی خاص مجوز گرفتهاند، یا حداقل طبق قوانین ساختوساز قبلی قابلیت دریافت مجوز را داشتهاند.
این حفاظت بهطور ویژه بر موارد زیر تاکید دارد:
- حفظ تمامیت فیزیکی سازه
- حفظ نوع استفاده از ساختمان
عوامل زیر میتوانند این حفاظت را به خطر بیندازند:
- تغییر کاربری [Konversion]
- گسترش ساختاری ساختمان (Bauliche Erweiterung)
- تخریب و ساخت مجدد جایگزین (Abriss und Ersatzneubau)
دو نوع اصلی از حفاظت وضعیت موجود وجود دارد:
- حفاظت غیرفعال: زمانی که ساختمان به دلیل تغییر قوانین، دیگر مجوز پذیر نیست، اما استفاده قانونی قبلی همچنان مورد حفاظت قرار میگیرد.
- حفاظت فعال: زمانی که در فرآیند بازسازی [Modernisierung]، نوسازی یا مرمت [Restaurierung] تاریخی، تغییرات عمدهای در ساختار اولیه ایجاد نشود و هویت ساختمان اصلی تا حد زیادی حفظ شود.
امروزه مفهوم حفاظت گسترشیافته وضعیت موجود نیز مطرح شده است. این مفهوم بیانگر آن است که در برنامهریزیهای تغییر کاربری، حفاظت از وضعیت موجود بهعنوان یک قاعده قابلاجرا در نظر گرفته میشود. در این موارد، هماهنگی زودهنگام با مقامات نظارتی ساختمان برای تعریف حدود حفاظت به صورت توافقی ضروری است.
